اثر اسانس کلپوره (teucrium polium l.) بر مهار رشد کلستریدیوم بوتولینوم تیپ a جداسازی شده از فراورده های لبنی سنتی

کلستریدیوم بوتولینوم یکی از مهمترین باکتری های بیماری زای منتقله از مواد غذایی به ویژه در غذاهای بسته بندی شده در خلأ و فراورده های گوشتی بوده و کنترل آن نیز از مهمترین مشکلات کارخانه های صنایع غذایی محسوب می شود. هدف این مطالعه، بررسی آلودگی فراورده های لبنی سنتی به کلستریدیوم بوتولینوم و اثر اسانس برگ و گل گیاه کلپوره (teucrium polium l.) در کنترل رشد این باکتری می باشد. از 160 نمونه کشک و دوغ سنتی به روش کشت فقط یک مورد تیپ a از دوغ جداسازی شد، اما به روش واکنش زنجیره ای پلیمراز چندگانه (mpcr) یک مورد تیپ a از دوغ (25/1%) و از کشک دو مورد تیپ b و یک مورد تیپ a (75/3%) شناسایی شد. آنالیز ترکیب های تشکیل دهنده اسانس برگ و گل این گیاه با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنجی جرمی (gc-ms) انجام گردید. ترکیب های اصلی تشکیل دهنده اسانس گل کلپوره شامل آلفا-پینن (7/16%) و والریانول (3/8%) و در اسانس برگ آن شامل آلفا-پینن (8/14%)، میرسین (9/10%) و جرماکرن d (4/10%) بود. برای ارزیابی اثر ضدمیکروبی، 10 میکرولیتر از اسانس برگ و گل کلپوره به طور جداگانه به روش دیسک دیفیوژن در سه تکرار مورد سنجش قرار گرفت و قطر هاله عدم رشد باکتری در رقت های µl/ml40 و 80 اسانس برگ به ترتیب 9 و 8 میلی متر و اسانس گل 12 و 8 میلی متر بود. غلظت مهاری حداقل (mic) اسانس گل و برگ کلپوره µl/ml160 تعیین شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که می توان از اسانس این گیاه برای کنترل رشد کلستریدیوم بوتولینوم استفاده کرد.